نوع مقاله : مطالعه پژوهشی اصیل

چکیده

جوّ اجتماعی، مانند کلاس درس یا تیم ورزشی، تعیین­کنندۀ جوّ انگیزشی است که فرد ادراک می‌کند. همچنین محققان گزارش کرده‌اند که بازیکنان تیم‌های ورزشی مختلف از نظر عوامل روان‌شناختی متفاوت­اند که این امر می‌تواند به جو انگیزشی تیم ورزشی مرتبط باشد. تا کنون، مطالعات اندکی به بررسی این موضوع در ورزشکاران نخبه پرداخته‌اند؛ از این رو هدف از این تحقیق بررسی جو انگیزشی ادراک­شده و ارتباط آن با اضطراب و عزت نفس در ورزشکاران نخبه و غیرنخبۀ رشته‌های تیمی است. شرکت­کنندگان در این تحقیق شامل 116 ورزشکار مرد در دامنۀ سنی 18 تا 29 سال (با میانگین سن 7/3±24) بودند که در یکی از سطوح نخبه یا غیرنخبه مشغول فعالیت بودند (55 نفر نخبه و 61 نفر غیرنخبه). در این تحقیق از نسخۀ دوم پرسشنامۀ جو انگیزشی ادراک­شده در ورزش (PMCSQ-2) برای ارزیابی انگیزش، مقیاس اضطراب ورزشی (SAS) برای ارزیابی اضطراب و پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت (SEI) برای اندازه­گیری عزت نفس ورزشکاران استفاده شد. از آزمون کولموگروف - اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن داده‌ها، روش‌های آمار توصیفی برای گزارش امتیازات ورزشکاران، آزمون تحلیل واریانس یک­سویه برای تفاوت در عملکرد بین دو گروه استفاده شد و همچنین با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون ارتباط اضطراب و عزت نفس با جو انگیزشی ادراک شده بررسی شد. نتایج نشان داد در ورزشکاران نخبه، در مقایسه با همتایان غیرنخبۀ آن‌ها، جو انگیزشی ادراک ­شده بیشتر از نوع تکلیف­محور است، اما از لحاظ عزت نفس و اختلال تمرکز تفاوت معنی­داری بین دو گروه وجود ندارد. در بُعد تکلیف­محور، نمرات ورزشکاران نخبه در یادگیری مشارکتی و نقش مهم بیشتر از همتایان غیرنخبه­شان بود. با بررسی همبستگی‌ها مشاهده شد بین جو تکلیف­محور و خودمحور، اضطراب پیکری و جو تکلیف­محور، جو تکلیف­محور و نگرانی، اختلال تمرکز با جو تکلیف­محور، اضطراب پیکری و عزت نفس و نیز نگرانی و عزت نفس در سطح 05/0 رابطه­ای معنی­دار و معکوس وجود دارد. با توجه به نتایج این پژوهش و تحقیقات مشابهبه نظر می‌رسد عملکرد ورزشکاران آشکارا تحت تأثیر ویژگی‌های روانی قرار می‌گیرد. عوامل روانی می‌تواند موجب تمایز بین ورزشکاران نخبه و غیرنخبه شود. افزایش سطح آمادگی روانی باعث افزایش درصد موفقیت ورزشکاران می‌شود و احساس کفایت و شایستگی در آن­ها به­وجود می‌آورد که باعث افزایش انگیزش، اعتماد به نفس و عزت نفس می­شود و در نهایت، به پیشرفت در عملکرد ورزشی منجر می‌گردد. به مربیان توصیه می‌شود با دادن تمرینات منظم، تشویق و پاداش‌ها، دادن بازخورد به موقع و همچنین استفاده از راه­کارهایی برای افزایش اعتماد به نفس و کاهش اضطراب، انگیزش را در ورزشکاران و فراگیرندگان خود افزایش دهند.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relation of Perceived Motivational Climate with Anxiety and Self-esteem in Elite and Non-elite Athletes of Team Sports

چکیده [English]

determines the motivational climate that we perceive. Moreover, researchers reported that athletes of sport teams differ at psychological factors which could be related to teams’ motivational climate. So far, few studies have considered this issue in elite athletes. Thus, this study aimed to study perceived motivational climate and its relationship with anxiety and self-esteem in elite and non-elite athletes of team sports. Participants of this study were 116 male athletes at range of 18 to 29 years (Mean=24+3/7), who were taking part in either elite or non-elite levels (55 elite and 61 non-elite). The instruments used were PMCSQ-2 to evaluate motivational climate, SAS to assess anxiety, and SEI to measure self-esteem in athletes. Kolmogorov Smirnov test was used to study the normality of data. Descriptive statistics methods were used to report scores of athletes, one-way analysis of variances to discover the difference between two groups and also pierson correlation test to study the relation between anxiety and self-esteem with perceived motivational climate. Results showed that perceived motivational climate was more task-oriented in elite athletes than their non-elite counterparts. But there was no significant relation between two groups in self-esteem and concentration disruption. At task-oriented dimension, elite athletes had higher scores in cooperative learning and important role rather than their non-elite peers. Evaluating the correlations showed that there are significant reverse correlations between: task-oriented climate and self-oriented climate, somatic anxiety and task-oriented climate, worry and task-oriented climate, concentration disruption and task-oriented climate, somatic anxiety and self-esteem, and worry and self-esteem (P<0/05). Based on findings of this study and similar researches it seems that performance of athletes is affected vividly by psychological characteristics. Mental factors can differentiate elites from non-elites. High levels of mental readiness cause increasing the success rate of athletes and promoting their competence, which causes higher motivation, self-confidence, self-esteem and finally promoting athletic performance. It is suggested to coaches that increase motivation in athletes by providing fine training, encouragement, rewards and well-organized feedback, as well as using strategies for increasing the self-esteem and decreasing anxiety.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Perceived Motivational Climate
  • Mental Health
  • Elite and non-elite athletes
  • Team sports